Η Θήβα διαθέτει ένα από τα σημαντικότερα Αρχαιολογικά Μουσεία της Ελλάδας, με σπάνιες συλλογές στο είδος τους και πλήθος ευρημάτων από διάφορες ιστορικές περιόδους. Χαρακτηριστικό του γνώρισμα αποτελεί ο μεσαιωνικός πύργος του Saint Omer, που βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του Μουσείου.

Η ιστορία του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών

Η ιστορία του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών ξεκινά το 1894. Όταν ο παλαιός στρατώνας δίπλα στον μεσαιωνικό πύργο παραχωρήθηκε για να στεγαστούν οι αρχαιότητες, κυρίως γλυπτά και επιγραφές, που συγκέντρωναν από όλη τη Βοιωτία ντόπιοι αρχαιοδίφες και επιστήμονες αρχαιολόγοι, διασώζοντάς τες από την αρχαιοκαπηλία.

Ο Χρήστος Καρούζος συνέγραψε το 1934 τον πρώτο αρχαιολογικό οδηγό του μουσείου και συνέβαλε στην απόκρυψη των αρχαιοτήτων κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1940-1944).

Μετά τη λήξη του πολέμου διαπιστώθηκε ότι το παλαιό κτήριο δεν επαρκούσε, κατεδαφίστηκε όμως πολύ αργότερα και στη θέση του χτίστηκε ένα ισόγειο οικοδόμημα με προστώο στην είσοδο. Ορισμένα μοναδικά ευρήματα των συλλογών του, όπως οι σφραγιδοκύλινδροι ανατολικής προέλευσης και οι αμφορείς με επιγραφές σε Γραμμική Β γραφή που είχαν βρεθεί κατά τις ανασκαφές του μυκηναϊκού ανακτόρου της Θήβας, οι λάρνακες από το μυκηναϊκό νεκροταφείο της Τανάγρας και οι ‘μαύρες’ εγχάρακτες στήλες πολεμιστών συνέβαλαν στην εξάπλωση της φήμης του Μουσείου ως ένα από τα σημαντικότερα της Ελλάδας.
Το σημερινό – τρίτο κατά σειρά– Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών, με ενσωμάτωση παλαιότερων κτηριακών εγκαταστάσεων, άρχισε να λειτουργεί από το 2007.

Περιήγηση στην ιστορία και τον μύθο

Η γοητευτική περιπλάνηση στον κόσμο της αρχαίας Θήβας ξεκινάει ήδη από τον περίβολο του Μουσείου. Στην εξωτερική γλυπτοθήκη εκτίθενται αγάλματα, ενεπίγραφες βάσεις, βωμοί, ανάγλυφες επιτύμβιες και αναθηματικές στήλες, σαρκοφάγοι και άλλες επιγραφές. Επίσης εκτίθενται και αρχιτεκτονικά μέλη, όπως κιονόκρανα και επιστύλια.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακοί θεωρούνται οι λίθινοι λέοντες, συχνά τοποθετημένοι σε πολυάνδρια και σε τάφους επιφανών πολιτών, όπως ο μαρμάρινος λέοντας, σήμα του τύμβου των πεσόντων στη Μάχη της Χαιρώνειας (338 π.Χ.).
Τέλος, η περιήγηση στο παρελθόν της Βοιωτίας ολοκληρώνεται με την επίσκεψη στον εντυπωσιακό μεσαιωνικό πύργο του Σεντ-Ομέρ, μάρτυρα της διαχρονικής σπουδαιότητας της πόλης.

Στα ενδότερα του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών

Στην αίθουσα υποδοχής ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει την ιστορία του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών και των ανασκαφών στη βοιωτική γη, μέσα από παλαιές φωτογραφίες, αρχειακό υλικό, καταλόγους καταγραφής και ανασκαφικά αντικείμενα.
Στο αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών ανοίγεται στα μάτια του επισκέπτη η ιστορία της Βοιωτίας από την αυγή του πολιτισμού και την παλαιολιθική συγκρότηση έως και την οθωμανική περίοδο.

Ορισμένα μοναδικά ευρήματα των συλλογών του, όπως οι σφραγιδοκύλινδροι ανατολικής προέλευσης και οι αμφορείς με επιγραφές σε Γραμμική Β γραφή που είχαν βρεθεί κατά τις ανασκαφές του μυκηναϊκού ανακτόρου της Θήβας, οι λάρνακες από το μυκηναϊκό νεκροταφείο της Τανάγρας και οι ‘μαύρες’ εγχάρακτες στήλες πολεμιστών συνέβαλαν στην εξάπλωση της φήμης του Μουσείου ως ένα από τα σημαντικότερα της Ελλάδας.