Κάτω από τη σκιά του ιερού όρους του Ελικώνα συναντάμε την όμορφη κωμόπολη της Δομβραίνας. Την εποχή της τουρκοκρατίας φημιζόταν για τις μεγάλες πέτρινες και άνετες κατοικίες, από τις οποίες κάποιες διασώζονται μέχρι και σήμερα.

Η Δομβραίνα είναι γνωστή για τα περίφημα μάρμαρά της που χρησιμοποιήθηκαν για πολλές δημιουργίες στον αρχαίο και σύγχρονο κόσμο. Είναι τα γνωστά μάρμαρα Δόμβραινας με ωραία μελί-μπεζ απόχρωση. Τα λατομεία της Δόμβραινας βρίσκονταν στα βόρεια του χωριού, στις υπώρειες του Ελικώνα προς την περιοχή της μονής Μακαριώτισσας.
Η ιστορία της Δομβραίνας είναι συνδεδεμένη άμεσα με την εξέλιξη της αρχαίας πόλης της Θίσβης. Η περιοχή ονομάστηκε Δομβραίνα, σε ύστερους ιστορικούς χρόνους, λέξη που προέρχεται από τα σλαβικά και σημαίνει ήρεμο και καλό χειμαδιό.

Η Δομβραίνα αποτέλεσε στην μακρά της ιστορία πλούσια και εύφορη επικράτεια. Η σύνδεση της με την Αλυκή και η διακίνηση του αλατιού βοήθησαν σημαντικά στην εξέλιξή της. Η καλλιέργεια της ελιάς, η παραγωγή του λαδιού, οι αμπελώνες με τη σταφίδα και το κρασί, καθώς και τα όσπρια είναι μερικά από τα προϊόντα που παρήγαγε σε αφθονία η περιοχή και επομένως έδωσαν σημαντική ώθηση στο εμπόριο. Η κτηνοτροφία και τα γαλακτοκομικά προϊόντα πάντα απέφεραν στην περιοχή μεγάλη φήμη. Τέλος, η αλιεία και ειδικά οι περίφημοι αστακοί Δομβραίνας αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων για τον τόπο ακόμα και στις μέρες μας.
Στο ύψωμα της Δομβραίνας στέκει αγέρωχο το κάστρο τού Καραϊσκάκη που αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την επανάσταση του 1821.Οι κάτοικοι της Δομβραίνας σήκωσαν από τους πρώτους το λάβαρο της ελευθερίας.

Ι.Μ. Μακαριώτισσας

Κάτω από τις δυτικές πλαγιές του Ελικώνα δεσπόζει το Μοναστήρι της Μακαριώτισσας, που αποτέλεσε καθ΄ όλη την περίοδο της τουρκοκρατίας εστία μελέτης και διαφώτισης καθώς και κρυφό σχολειό. Η Μονή ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα και είναι χτισμένη σε υψόμετρο 700 μέτρων περίπου πάνω από το χωριό Δομβραίνα. Σημαντικές ανακαινίσεις έγιναν τον 17ο αιώνα (1609) και τον 19ο αιώνα (1802). Κατά την Τουρκοκρατία έβρισκαν σ’ αυτήν καταφύγιο οι κλέφτες και οι αρματολοί που δρούσαν στην οροσειρά του Ελικώνα. Κατά την επανάσταση του 1821 ενίσχυσε τον Καραϊσκάκη στη μάχη της Δομβραίνας και για τούτο κάηκε από τους Τούρκους στις 4 Νοεμβρίου 1826.

Στον Μακεδονικό αγώνα πρόσφερε θυσία τον ιερομόναχό της π. Χρυσόστομο Καπετανόπουλο, ενώ γνώρισε και την θηριωδία των Ναζί στην Κατοχή, που κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της Μονής φονεύοντας τον μοναχό της π. Αγαθάγγελο Αγγέλου.
Η Μονή επανδρώθηκε με νέα Αδελφότητα το 1992 και σήμερα λειτουργεί ως οργανωμένο Κοινόβιο με 20 μοναχούς περίπου.
Τα τελευταία χρόνια η Μονή έχει αναπτύξει σημαντική εμπορική δραστηριότητα παράγοντας εξαιρετικά ποιοτικά γαλακτοκομικά προϊόντα ( γάλα, κρέμα, γιαούρτι κα) που φέρουν το όνομα της Μονής και την περιοχή προέλευσης.

Παραλία Αγίου Νικολάου

Ανάμεσα στον Αϊ-Γιάννη και στην Αλυκή βρίσκεται η όμορφη παραλία του Αγίου Νικολάου που υπάγεται στην κοινότητας της Δομβραίνας. Την ονομασία της τη χρωστάει στο γραφικό μικρό εξωκλήσι του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στα βόρεια της παραλίας, σε απόσταση 2 χιλιομέτρων περίπου. Ο Άγιος Νικόλαος είναι μια πανέμορφη παραλία της Βοιωτίας, που τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκε με γοργό ρυθμό, ιδιαίτερα, από τότε που κατασκευάστηκε ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος.
Η πρόσβαση στον παραλιακό οικισμό είναι εύκολη είτε από τη Δομβραίνα είτε από τη Ξηρονομή, και την Αλυκή.

Τα ψάρια της περιοχής είναι νοστιμότατα και υπάρχουν πολλές τοποθεσίες για τους ερασιτέχνες ψαράδες. Ο επισκέπτης εκεί θα βρει ψαροταβέρνες και cafe που διαθέτουν ξαπλώστρες-ομπρέλες. Ανοιχτά από την παραλία του Αγίου Νικολάου, ένα μίλι απόσταση, βρίσκεται το μικρό νησάκι Κοΰβελος, Πάνω στο νησί υπάρχουν ερείπια και έχουν βρεθεί θραύσματα αγγείων. Στα σπηλαιώδη ανοίγματα του νησιού ζουν σμήνη άγριων περιστεριών. Ανοιχτότερα, είναι τα μεγάλα ερημονήσια Δίπορτο, Στρογγυλό και Φονιάς που προσφέρονται για ψάρεμα και κυνήγι. Ακόμη ανοιχτότερα, είναι η συστάδα των αλκυονίδων νήσων (Καλάνησα), όπου υπάρχουν ωραίες ακρογιαλιές για κολύμπι και ψάρεμα. Επίσης, στα νησιά αυτά υπάρχουν και ημιάγρια κουνέλια.

Φωτογραφίες