Η πανάρχαια και πανέμορφη Ελλοπία βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Ελικώνα και απέχει 20 χμ από την Θήβα και μόλις 10 χμ από τον Κορινθιακό Κόλπο. Το χωριό είναι χτισμένο στα ΝΔ ενός βραχώδους λόφου που ονομάζεται Κοτρώνι και στο νότιο άκρο υπάρχει ένας μικρός ποταμός ,ο οποίος πηγάζει από τον Ελικώνα. Η πρώτη εποίκηση του χωριού δεν είναι γνωστή.

Παλιότερα το χωριό βρισκόταν ανατολικότερα κατά τέσσερα χιλιόμετρα, πάνω σ’ ένα λόφο. Στη θέση αυτή βρίσκονται λείψανα οικισμού και ονομάζεται Παλαιοκαραντάς. Κατά την καλλιέργεια των αγρών βρέθηκαν ανά μικρά διαστήματα λείψανα οικισμών προχριστιανικής εποχής. Είναι λείψανα μικρών και μεγάλων οικισμών ,οι οποίοι ανήκαν κατά την αρχαιότητα στο Κράτος των Θεσπιών. Αξίζει να δείτε από κοντά ένα ζωντανό κομμάτι ιστορίας του τόπου και να ιχνηλατήσετε το παρελθόν της Ελλοπίας.

Μία παράδοση αναφέρει ότι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όταν οι Έλληνες εξεγέρθηκαν ζητώντας την ελευθερία τους, εξεγέρθηκε και η Ελλοπία, γνωστή τότε ως Καραντάς. Το κίνημα απέτυχε και οι κάτοικοι κατέφυγαν στα βουνά για να σωθούν από τους Τούρκους που είχαν στραφεί εναντίον τους. Ο παπά-Αναστάσης , ιερέας του χωριού, κατέφυγε σε μια σπηλιά ενός πελώριου βράχου, αλλά οι Τούρκοι κατάφεραν να τον βρουν και μαρτύρησε. Από τότε μέχρι σήμερα ο πελώριος αυτός βράχος ονομάζεται βράχος του Παπά-Αναστάση.

Μία παράδοση αναφέρει ότι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ,όταν οι Έλληνες εξεγέρθηκαν ζητώντας την ελευθερία τους, εξεγέρθηκε και η Ελλοπία, γνωστή τότε ως Καραντάς. Το κίνημα απέτυχε και οι κάτοικοι κατέφυγαν στα βουνά για να σωθούν από τους Τούρκους που είχαν στραφεί εναντίον τους.